
Samice makaków, w przeciwieństwie do kobiet, nie umierają w czasie porodu
14 listopada 2024, 13:43Wyewoluowanie dużego mózgu wiąże się ze zwiększeniem rozmiarów czaszki. To z kolei niesie ze sobą ryzyko przy porodzie. Historia dostarcza nam wiele przykładów kobiet, które zmarły w wyniku komplikacji okołoporodowych. Do dzisiaj w krajach o słabo rozwiniętej opiece medycznej w czasie porodu umiera około 1,5% kobiet. Naukowcy z Austrii i Japonii wykazali właśnie, że samice makaków japońskich – gatunku u którego stosunek rozmiarów miednicy do czaszki jest taki sam, jak u ludzi – rodzą znacznie łatwiej niż kobiety i nie dochodzi u nich do zgonów okołoporodowych.

Twarz neandertalczyka nieprzystosowana do chłodu
14 stycznia 2011, 09:46Twarze neandertalczyków nie były przystosowane do chłodu. Kiedyś sądzono, że duże zatoki przynosowe miały umożliwiać ogrzewanie powietrza, jednak współcześni mieszkańcy Arktyki (ludzie i inne ssaki) wcale nie mają podobnej cechy.

To nie obcy, ale mające zostać wojownikiem sarmackie dziecko
31 lipca 2017, 12:16Znaleziony na stanowisku Kyz-Aul w pobliżu Kerczu na wschodzie Krymu szkielet z wydłużoną czaszką należał do 18-24-miesięcznego chłopca, który przed niemal 2 tys. lat został wybrany na wojownika. Zgodnie z sarmacką tradycją, w specjalny sposób deformowano mu głowę, bo wydłużona czaszka miała zmieniać charakter i zwiększać agresję.

Szwedzcy wikingowie cierpieli na wiele schorzeń zębów i czaszki
24 lutego 2025, 09:36Wikingowie żyjący na terenie dzisiejszej Szwecji cierpieli na poważne choroby jamy ustnej, szczęk, twarzy, infekcje zatok, uszu, osteoporozę i wiele innych przypadłości. Takie wnioski płyną z badań, podczas których naukowcy z Uniwersytetu w Göteborgu poddali czaszki wikingów badaniom za pomocą tomografu komputerowego. To dalsza część badań, które przeprowadzono przed rokiem, a podczas których przeanalizowano dużą liczbę zębów wikingów z Varnhem

Czaszki na wagę złota
4 listopada 2011, 12:32W osadach piaskowca w Argentynie odkryto dwie czaszki niewielkiego zwierzęcia wielkości ryjówki, które pozwalają rozpocząć wypełnianie obejmującej 60 mln lat luki w ewolucji południowoamerykańskich ssaków. Żyjąc ok. 100 mln lat temu na początku późnej kredy, Cronopio dentiacutus dzielił Ziemię z dinozaurami.

Kolejne dowody każą napisać historię H. sapiens na nowo
15 lipca 2019, 09:00Badania dwóch skamieniało0ści znalezionych w Grecji w latach 70. XX wieku sugerują, że Homo sapiens opuścił Afrykę co najmniej 50 000 lat wcześniej niż przypuszczano. To już kolejne w ostatnich latach dowody, wskazujące, iż historia naszego gatunku jest inna niż dotychczas sądziliśmy.

Karłowaty tyranozaur z Alaski
14 marca 2014, 10:17Siedemdziesiąt milionów lat temu Alaskę przemierzał karłowaty tyranozaur. Naukowcy z Perot Museum of Nature and Science znaleźli sfosylizowane szczątki jego czaszki koło rzeki Colville, daleko za kołem podbiegunowym. Nazwę Nanuqsaurus hoglundi ukuto od inupiackiego słowa nanuq - niedźwiedź polarny.

Dziewczynka pochowana z głową zięby w ustach przybyła z najeźdźcami podczas potopu szwedzkiego
1 czerwca 2021, 12:45Dziewczynka - ok. 10-12-latka - pochowana z czaszką zięby w ustach w bardzo płytkim grobie w jaskini Tunel Wielki na terenie dzisiejszego Ojcowskiego Parku Narodowego najprawdopodobniej przybyła do Polski z najeźdźcami podczas potopu szwedzkiego.

Czaszkowe wyjście z impasu
14 kwietnia 2014, 13:13Naukowcy uważają, że pandy wielka (Ailuropoda melanoleuca) i mała (Ailurus fulgens) mogą żyć w tym samym miejscu i bazować na tym samym pokarmie - tym samym gatunku bambusa - dzięki różnej budowie czaszki.

Tajemnica „czaszki z uszami” rozwiązana
30 września 2021, 10:05W niewielkim XIV-wecznym kościele Santa Luciella ai Librai w Neapolu oglądać można tajemniczą „czaszkę z uszami”. Jej wygląd przypomina czaszkę z rzymskiej mozaiki przedstawiającej Koło Fortuny, na której widzimy bogactwo i biedę zamieniające się miejscami, ulotność ludzkiego życia i wciąż bliską śmierć. Czaszka to wyraźne nawiązanie do motta „memento mori”